1999 DEPREMİNDE TRAC ÇALIŞMALARI
Karadeniz Bayrak /Ahmet BAYRAK/ALTINORDU (Ordu), (OBA)
TRAC – Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti Genel Merkezi 17 Ağustos 1999 Depremindeki yaptığı çalışmalarla ilgili şu açıklamaları yaptı.
“Afet Öncesi” evresinde yapmış olduğumuz hazırlıklar sayesinde herhangi bir talimat beklemeksizin doğru şekilde inisiyatif kullanarak kritik öneme sahip “ilk haberi ulaştırma” görevini başarıyla yerine getirmiş olmamızdır.
TRAC, 17 Ağustos 1999 Depreminde olaydan yaklaşık 20 dakika sonra ilk bilgiyi iletmesini takiben 10 gün boyunca İçişleri Bakanlığı ve Bayındırlık Bakanlığının tüm afet bölgesiyle haberleşmesi konusundaki önemli bir kaynağı olmuştur.
Bilim adamlarınca yapılan ve medyaya yansıyan uyarıları dikkate alarak bu olaydan yaklaşık 1 yıl önce Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsüne başvurarak elde ettiğimiz risk analizleri ve senaryo olasılıkları bilgileri temelinde Sivil Savunma Genel Müdürlüğü ve başka kamu kurumları ile irtibat kurarak hazırlık çalışmalarımızı başlattık.
Bu hazırlık çalışmalarımızı, başta riskli yörelerdekiler olmak üzere örgütümüzle paylaştık. İletişim(karşılıklı anlayış ve farkındalık) oluşturabildiğimiz kamu birimleri ile irtibatın en önemli yararının bir kriz anındaki en büyük gereksinmeyi teşkil eden”aşinalık” olgusunu mümkün kıldığını bu olayda yaşadık.
Aşinalık oluştuğunda güçlü bir işbirliğinin “sıfırıncı dakikadan itibaren” sağlanabildiğini de bir kez daha gördük.
Olay öncesinde senaryo temelli hazırlık çalışmalarının en yaşamsal boyutunun ilgili kurumlarla güçlü bir iletişim eksenindeki güven tesisi olduğunu da bu vesileyle bir daha fark ettik.
Bu olayda Radyo Amatörlüğünün teknik ve yöntem yelpazesine hakim, yetkin gönüllülerin varlığı halinde elde mevcut olan basit teçhizatla bile çok karmaşık haberleşme sorunlarının çözümünün mümkün olduğu, kısacası teknolojiden çok, bilinçli, donanımlı ve eğitimli gönüllü insan kaynağının en önemli çözüm kaynağını teşkil ettiği ispat edildi.
Ancak başarının bir diğer temelini “önceden hazırlık” oluşturduğu da açıkça görüldü. TRAC’ın bu büyük afetteki başarısının sırrını “bütünleşik bir bakış açısıyla, risk analizi temelinde yapılan hazırlık çalışması” olarak özetlemek mümkündür. Bu prensip, 6 Şubat 2023 depremlerinde, önceden örgütlenme imkânı bulamadığımız Adıyaman dışındaki etkilenen tüm vilayetlerde “sıfırıncı dakikadan itibaren kesintisiz haberleşme sağlayabilme şeklindeki başarımızın temelidir. Adıyaman’da ise Ordu Şubemiz ekibi 15. Saatte ulaşıp saha haberleşmesini sağlamıştır.